پهنه بندی خطر سیلاب در حوضه آبخیز زرقان(سبزوار)

در این تحقیق با سه مدل ریاضی(boolean)(multi-class-maps)(ahp به مکان یابی پهنه های سیل خیز در حوضه زرقان پرداخته شده در این راستا ابتدا 14 لایه اطلاعاتی مهم در سیل خیزی منطقه انتخاب و تهیه شد که شامل 1- ضریب شکل زیر حوضه ها 2-نسبت انشعاب 3- تراکم زهکشی آبراهه ها 4- شیب 5- ایپسومتری 6- ضریب سیل خیزی 7- لیتولوژی 8-ژئومورفولوژی 9-خاک 10-هیرولوژیک خاک 11-میانگین بارش 12- پوشش گیاهی 13- کاربری اراضی 14-cn خاک. سپس این لایه ها با سه مدل ریاضی فوق وزن دهی شده و در محیط gis تلفیق یافتند. در نهایت مدل ahp بهترین مدل مکان یابی سیل در حوضه مورد مطالعه شناخته شد. در مدل boolian وزن دهی به طبقات بر اساس صفر و یک می باشد و نقشه نهایی پهنه بندی به دو طبقه مناسب و نامناسب تقسیم گردید که به ترتیب 33 و 66 درصد از کل حوضه را شامل میشود. در مدلmulti class maps وزن طبقات از صفر تا ده و وزن لایه های اطلاعاتی اصلی از صفر تا پنج وزن دهی شد. نقشه نهایی پهنه بندی سیل در این مدل به سه طبقه مناسب، متوسط و نامناسب تقسیم گردید گه به ترتیب 29درصد، 47 درصد و 23 درصد از سطح کل حوضه را شامل میشود. وزن دهی به روش ahp شامل مراحل زیر است: مرحله اول: انجام مقایسات زوجی: برای تعین وزن هر یک از معیارهای اصلی ماتریس 14×14 تعریف شده، سپس به مقایسه دو به دو عناصر ماتریس انجام گرفت. مرحله دوم: استخراج ضرایب اهمیت ماتریسها: جهت استخراج ضرایب، ابتدا ماتریس مقایسات نرمال سازی میشوند. جهت نرمال سازی و محاسبه وزن معیارها از روش تقریبی (میانگین حسابی) استفاده شده است. مرحله سوم: تخمین نسبت پایندگی یا سازگاری. در این مرحله باید به این سوال جواب داد که آیا مقایسه های ما دارای پایندگی هستند یا خیر که در این تحقیق پایندگی 995/0 به دست آمد که نشان دهنده وزن دهی درست به معیارها است.